Arktik’teki rezervlerden yararlanmak isteyen ülkeler arasında rekabet başladı

Yakın gelecekte Arktik, dünyada petrol ve doğalgaz çıkarımının merkezine dönüşebilir.

Arktik’teki rezervlerden yararlanmak isteyen pek çok ülkeler arasında rekabet yapılıyor. Arktik bölgesine gösterilen ilginin birkaç nedeni var. Birincisi, pek çok ülkelerde işletilen petrol ve doğalgaz yatakları zaman geçtikçe tükenmektedir. İkincisi, buzların erimesi sonucu pek çok yeni deniz yolları oluştu. Bu da Kuzey Buz okyanusu tabanının önceleri jeologlar için erişilmez sayılan kesimlerinde araştırmaları başlatmak olanağını verdi. Arktik’teki hammadde kaynaklarının önemli kısmı kıta sahanlığında bulunuyor. Arktik ile ortak sınırı olan Rusya, ABD, Norveç, Danimarka ve Kanada 200 deniz mili uzunluğunda bir ekonomik bölgeye sahiptir. United Traders şirketi Analiz dairesi müdürü Mihail Krılov bununla ilgili olarak şunu söyledi:

Arktik’te keyfedilmemiş doğalgaz kaynaklarının %30’unun ve keşfedilmemiş petrol kaynaklarının %13‘nün önemli kısmı zor erişilir yerlerde etkili hammadde çıkarımı ile uğraşan ülkelere aittir. Söz konusu, öncelikle Rusya. Rusya petrolle zengin kıta sahanlığının 6 milyon 200 kilometre karelik kesimine sahiptir.

Bugün Kuzey Kutup dairesi ötesinde yaklaşık 60 zengin petrol yatağı bulunuyor.43’ü Rusya’ya aittir. Rusya’nın sahip olduğu kıta petrol yatakları, Arktik’teki kaynakların %80 kadarını oluşturuyor. Bunun için Rus şirketleri Kuzey bölgesindeki petrol yataklarına büyük umutlar bağlayarak ilgili çalışmaları aktifleştirmek niyetindedir. 2013 yılından başlayarak Arktik’teki kıta sahanlığında sürdürülen jeoloji araştırma çalışmalarının finansmanı önemli derecede arttırıldı. 2030 yılına kadarki dönemi kapsayan programın uygulanmasına 20 milyar rubleden fazla ayrıldı. Rusya Bilimler Akademisi Petrol ve Doğalgaz Problemleri Enstitüsü müdür yardımcısı Vasiliy Bogoyavlenski Rusya’da Arktik konulu araştırmalara hammadde kaynakları için yapılan rekabetten çok daha önce başladığını belirterek şunu söyledi:

Sovyetler Birliği tarafından Arktik’te araştırmalar 1979 yılında başlatılmıştı. 1980li yıllarda birsıra petrol kuyusu açılmış ve sismoloji incelemeleri gerçekleştirilmişti. Neticede Barentsevo-Karskaya adı verilen çok zengin petrol ve doğalgaz yatağı keşfedilmiştir. Şimdi Rusya’ya ait 2 milyon kilometre karelik kıta sahanlığında çalışmaların gerçekleştirilmesi için petrol şirketlerine 113 lisans verimdi.

Kuzey Kutup Dairesi ötesindeki kıta sahanlığında faaliyet yürütmek hakkına iki şirket sahiptir. Rosneft ve Gazprom. Bugün Rosneft tarafından Çukotka denizinde ve Laptefler denizinde 6 lisans temelinde jeoloji araştırmaları sürdürülüyor. Bu şirket tarafından Ağustos ayında Karadenizinde “Universitetskaya”adlı ilk petrol kuyusunun açılmasına başlanacak. Kıta sahanlığının Rusya’ya ait kesimindeki çalışmalara uluslararası partnörler de katılacaklar. O da Seadrill ve Statoil Norveç şirketleri ve Exxon Mobil ve Chevron adlıAmerikan şirketleridir. Petrol yatakları sert iklimli zor erişilir yerde bulunuyor. Parnörlük Arktik bölgesinde gerekli çalışmaların daha etkili şekilde gerçekleştirilmesi olanağını verecek. Herkese iş yeter olacak. Mihail Krılov sözüne devamla şunu söyledi:

Aşırı derecede sağlam malzemeler yapılmalıdır. Bundan başka projenin yatırım koşulları hesaba alınarak her petrol yatağının işletilmesinin maliyeti belirlenmelidir.

Rusya tarafından Arktik koşullarında gerçekleştirilecek çalışmaların “prova”sı iyi sonuçlar verdi. Geçen Cuma günü Peçora denizindeki “Prirazlomnoye” yatağında çıkarılan ilk petrolün sevki başlatıldı. Bu petrol yatağının işletilmesi için dünyada ilk kez Arktik koşullarında kullanılabilen sabit sondaj platformu yapıldı.