Dicle Elektrik: Güneydoğu'da izinsiz mısır ekimi bölgedeki enerji sorununu tetikliyor

Kaliteli, kesintisiz ve sürdürülebilir enerji dağıtımı hedefiyle faaliyetlerini sürdüren Dicle Elektrik, Güneydoğu Anadolu Bölgesi'nde iklim krizinin etkileriyle birlikte artan izinsiz mısır ekiminin enerji altyapısını zorladığına işaret etti

Dicle Elektrik, Güneydoğu'da kuraklığa rağmen sürdürülen izinsiz mısır ekiminin bölgedeki enerji sorununu tetiklediğini belirtti.

Şirketten yapılan açıklamada, kaçak trafo ve ruhsatsız kuyuların orta ölçekli bir şehrin elektriğini tek başına tükettiği aktarıldı.

Kaliteli, kesintisiz ve sürdürülebilir enerji dağıtımı hedefiyle faaliyetlerini sürdüren Dicle Elektrik, Güneydoğu Anadolu Bölgesi'nde iklim krizinin etkileriyle birlikte artan izinsiz mısır ekiminin enerji altyapısını zorladığına işaret etti.

Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından su kıtlığı nedeniyle ikinci ürün mısır ekiminin yasaklandığı Mardin ve Şanlıurfa'da üreticilerin yasağı ihlal ederek mısır ekmeye devam ettiği, bu ekimlerin büyük kısmının ruhsatsız açılan sulama kuyularından kaçak elektrikle gerçekleştirildiği belirtildi.

Açıklamada, 2024'te yalnızca Mardin'de 3 bin 762 üreticinin yasağa rağmen toplam 613 bin dekardan fazla alanda ikinci ürün mısır ekildiği, bu yıl ise Şanlıurfa ve Mardin'de toplam 1 milyon 647 bin dekar alanda mısır ekimi yapıldığı bildirildi.

Bu bölgelerdeki mısır tarlalarının yüzlerce metre derinlikten su çekilerek sulandığı bilgisine yer verilen açıklamada, yer altı sularının 800-850 metre derinlikte bulunduğu bazı bölgelerde, bu suya ulaşmak için çok güçlü elektrikli motopomplar kullanıldığı ifade edildi.

Dicle Elektrik uzmanlarının hesaplamalarına göre, 100 dönümlük bir mısır tarlasını sulamak için ortalama 130 bin kilovatsaat elektrik gerekiyor. Bu da binlerce hanenin aylık tüketimine denk geliyor.

"Yasaklara uyulmaması, enerji sistemini zorluyor"

Açıklamada görüşlerine yer verilen Dicle Elektrik Genel Müdürü Yaşar Arvas, Dicle Elektrik Tarımsal Sulama Müdürlüğü tarafından yapılan teknik analizlerin, yasağın nedenlerini somut verilerle ortaya koyduğuna işaret ederek, şu ifadeleri kullandı:

"Bölgemizde buğday gibi ürünlerde sulama genellikle 4 defa yapılırken, mısırda bu sayı 8-9'a çıkıyor. Bu da ciddi bir su ve enerji tüketimi anlamına geliyor. 100 dönüm mısır arazisinin sulanması için yaklaşık 122 bin ton su gerekirken, bu miktardaki su ile 400 dönüm buğday tarlası sulanabiliyor. Mısırın yüksek su ve dolaylı elektrik ihtiyacı, bölgenin sınırlı kaynakları üzerinde ağır bir yük oluşturuyor. Suyun yetersizliği sebebiyle getirilen yasaklara uyulmaması, enerji sistemini zorluyor. Ortaya çıkan tablo, yalnızca bölgesel değil, ulusal ölçekte de enerji dengesini tehdit ediyor."

Arvas, Tarım ve Orman Bakanlığının yüzde 75 hibe desteğiyle başlattığı soya denemelerinin mısır üretimine alternatif olabileceğini ve sonuçların umut verici olduğunu aktardı.

Şanlıurfa'nın Ceylanpınar ilçesinde yapılan uygulamalarda yüksek verim elde edildiğini belirten Arvas, şunları kaydetti:

"Soya, daha az su ve enerji ile daha sürdürülebilir bir alternatif. Tarımsal sulama amaçlı kullanılan kaçak trafolarda gözlemleniyor. Dicle Elektrik saha ekiplerinin 2025 Ağustos ayı itibarıyla son iki yıl içinde 11 bin 454 kaçak trafo tespit ettiği belirtiliyor. Bunların 7 bin 49'unun herhangi bir abonelik kaydı bulunmayan kişilerce, 4 bin 405'inin ise resmi aboneliği olmasına rağmen kaçak elektrik kullandığı belirlenen kişilerce kullanıldığını gördük. İl bazında bakıldığında ise en yüksek kaçak trafo kullanımının 6 bin 416 adet ile Şanlıurfa'da gerçekleştiğini görüyoruz."

Dicle Elektrik, çiftçilere su ve enerji verimliliği hakkında eğitim veriyor

Açıklamada, Tarım Reformu Genel Müdürlüğü tarafından yayımlanan "İklim, Fenolojik Durum ve Sulama İzleme İstatistikleri - Haziran 2025" raporunun sonuçlarına da yer verildi. Rapor, Dicle Elektrik'in kuraklık ve su kaynaklarının verimli kullanımı konusundaki uyarılarını verilerle destekliyor.

Rapora göre, haziranda Güneydoğu Anadolu Bölgesi'nde sadece 1,7 milimetre yağış kaydedildi. Bu miktar, 1991-2020'deki uzun yıllar ortalamasına göre yüzde 80 daha az. Ayrıca, 1 Ekim 2024-30 Haziran 2025 dönemini kapsayan su yılı yağışları da normalin yüzde 26 altında kalarak, son 52 yılın en düşük seviyesine indi.

Özellikle Şanlıurfa ve Şırnak çevresinde sıcaklıklar yazın yoğun yaşandığı günlerde rekor düzeye ulaştı. Bazı ilçelerde 49-50 santigrat derece ölçülen sıcaklıklar, buharlaşmayı artırarak tarımda su ihtiyacını daha da yükseltiyor.

Öte yandan, Dicle Elektrik, yalnızca tespit ve denetim değil, aynı zamanda farkındalık artırıcı faaliyetlerle de sorunun çözümüne katkı sunuyor. Şirket, bağlı bulunduğu Eksim Holding çatısı altında yürütülen "Yeteri Kadar" sosyal sorumluluk kampanyası kapsamında, bölgedeki çiftçilere su ve enerji verimliliği konularında eğitimler veriyor. Ayrıca İl Milli Eğitim Müdürlükleriyle iş birliği içinde çocuklara yönelik tiyatro gösterileri, yarışmalar ve eğitim materyalleriyle sürdürülebilirlik temalı bilinçlendirme çalışmaları yapılıyor.